प्रस्तावना

विना इतिहासको न कुनै मुलुक हुन्छ नत मानव सभ्यता । इतिहासमा पाईला नटेकि कुनै पनि राष्ट्र वर्तमानसम्म आई पुगेको हुदैन । इतिहास विना वर्तमान अधुरो रहन्छ भने वर्तमान को सही सदुपयोग विना भविष्य अन्धकार रहन्छ । अहिलेको समय भनेको इतिहासलाई सम्मान गर्दै वर्तमानलाई सही ढंगबाट सदुपयोग गरी भविष्यको उज्वल मार्गको निर्माण कार्यमा जुट्नु हो ।
इतिहासलाई तोडमोड गर्न खोजियो भने त्यसको प्रतिफल दुर्भाग्यपूर्ण हुनजान्छ । इतिहासको मूल मर्मलाई आच नपुर्‍याई त्यसको सम्मान, सम्वर्द्धन तथा परिष्कार गर्दै गएमा त्यसले राष्ट्र निर्माणको दिशामा नया आयाम थप्ने तथा उर्जाको कार्य गर्ने छ । त्यसैले राष्ट्रको संरचनामा इतिहासको कदर गरीनु पर्दछ । देशको राष्ट्रिय संरचनाले ऐतिहासिक विषयलाई प्रतिविम्वित गरेको हुनुपर्दछ भन्नेमा लिम्वुवान राष्ट्रिय मोर्चाको दृढ संकल्प रहेकोछ ।
हामीले विश्व राजनैतिक परिदृश्यवाट पनि ज्ञान लिन आवश्यक छ । जुन मुलुकहरुले ऐतिहासिक सत्य तथ्यहरुलाई सम्मान गर्दै आदिवासीहरुलाई राजनैतिक मूल प्रवाहमा समाहित गर्दै लैङ्गकि तथा जातिय समानता, मानवअधिकार र नागरिक हकको सुनिश्चित गर्दै संघात्मक शासन व्यवस्था तथा स्वशासनमा आधारित भएका मुलुकहरु इतिहासमा धेरै पछिल्लो पंतीमा रहेका भएपनि आज ति मुलुकहरु विश्वको सम्पन्न अग्रीम पंतीको मुलुकको स्थानमा पुगी सकेका देखि रहेकाछौ । चाहे त्यो मुलुक क्षेत्रफलको आधारमा ठूलो होस् वा सानो । अर्का तिर केन्द्रिकृ्रत शासन पद्धती तथा धार्मिक असहिष्णुता, लिङ्गीय, जातिय, वर्ण विभेदले जकडिएका मुलुकहरुको पिडा पनि नदेखिएको होईन । त्यसैले दिगो विकास, स्थाई शान्ती तथा अमनचयनका खातिर सन्देह र संकिर्णता भन्दा माथि उठेर उदारभावले रचनात्मक कार्यमा जुट्नु पर्दछ । यसका लागि राज्यले उपयुक्त व्यवस्था अवलम्वन गर्नु पर्दछ भन्ने मोर्चाको मान्यता रहेकोछ ।
हामीले जातिय एकाधिकारवाद, जातिय असमानता तथा विभेद, सामान्तवाद, वर्ण ,लिङ्ग, वर्ग विभेद जस्ता सामाजिक कुरितीहरुलाई अन्त्य गरी मुलुक लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा आधारित संघात्मक शासन व्यवस्था र लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको पूनस्थापना गरी आफ्नै प्राकृतिक श्रोत संसाधन तथा सम्पदाको प्रयोगमा आधारित उद्योग व्यावसाय र उत्पादनलाई उच्च महत्व दिने, दक्ष प्राविधिक जनशक्तिको उत्पादन उच्च एवं व्यवसायिक व्यवहारिक तथा वैज्ञानिक शिक्षा प्रणाली, समय सापेक्ष राष्ट्रिय तथा अन्तरराष्ट्रिय महत्व राख्न सक्ने प्रकारका उत्पादन र व्यावसायलाई विशेष महत्व दिने, धार्मिक सहिष्णुता, लैङ्गकि तथा जातिय समन्वय, समानता एवं समानुपातिक तथा समावेसी सिद्धान्तलाई अवलम्वन गरी तमाम लिम्वुवानको जनताहरुलाई राज्यको मूल प्रवाहमा समाहित गरी वर्गविहिन शोषण रहित समाजको सृजना गरी जन जीवन स्तरलाई माथि उर्ठाई एक विशिष्ट एवं प्रवल राष्ट्रियता भएको प्रजातान्त्रिक प्रगतिशील समाजको निर्माण गरी लिम्वुवान राज्यको सर्वाङ्गीण विकास गर्ने लिम्वुवान राष्ट्रिय मोर्चाको मूल उद्धेश्य रहेको छ ।
संघात्मक शासन व्यवस्था तथा आत्मानिर्णयको अधिकार एवं जातिय स्वायत्तताको व्यवस्थाले राष्ट्र विखण्डन गर्दछ तथा राष्ट्रियता कमजोर हुन्छ भन्ने तर्क निराधार तथा लज्जास्पद तर्क हो । लिम्वुवान राष्ट्रिय मोर्चा वृहत नेपालको अवधारणाको पक्षमा सदा कटिवद्ध छ । शदियौं अगाडिबाट यो व्यवस्थालाई अवलम्वन गरी विश्वको धेरै मुलुकहरुले विकास तथा प्रगति हासिल गरी सकेको संघात्मक शासन व्यवस्था तथा आत्मानिर्णयको अधिकार एवं जातिय स्वायत्तताको व्यवस्था एउटा उत्कृष्ट व्यवस्था हो भन्ने सावित भई सकेको अवस्थामा हामी नेपालीहरुले यस प्रकारको सोच तथा तर्क राख्नु आफैमा जातिय एकाधिकारवाद, हैकमवाद तथा संकिर्ण साम्प्रदायिक सोचको उपज हो । लिरामो जातिय एकाधिकारवाद, हैकमवाद तथा साम्प्रदायिक संकिर्णताको सदा विपक्षमा छ । यसले लोकतन्त्रमा आधारित गणतान्त्रिक लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको पुनस्थापन गरी सामान्तवाद, दलाल नोकरशाही पूंजीवाद, जातिवाद तथा सामाजिक विकृति विसंगतीको अन्त्य गरी तमाम लिम्वुवानका जनताहरुलाई लिम्वुवानको मूल प्रवाहमा समाहित गरी समय सापेक्ष आफ्नो सिप, श्रोत र साधनको प्रयोग गरी लिम्वुवानको जनताहरुको सामाजिक जीवनस्तरलाई माथि उठाउने कार्यमा प्रतिवद्ध छ ।
कुनै पनि मुलुकको राष्ट्रियता भनेको ठूलाठूला महल, सहर, टाहार, वेंसी, मैदान तथा आधुनिक संस्कार संस्कृतीहरु मात्र होईन । राष्ट्रियता भनेको त्यस देशको भिर, पाखा, जंगल, खोलानाला, पहाड, हिमाल, विविध जातिय भेष भुषा, भाषा लिपि, धर्म, संस्कार संस्कृति तथा सामुहिक भावना आदिको संगालो हो । त्यसैले राष्ट्रियताको जगेर्ना तथा मजवुतीको खातिर प्राचीन सभ्यतामा आधारित स्थानीय भाषा, लिपी, धर्म, संस्कार, संस्कृतीहरु आ-आफ्नो क्षेत्रबाट संरक्षण सर्म्वर्द्धन गर्ने अवसर राज्यले व्यवस्था गर्नु पर्दछ भन्ने सम्वन्धमा लिरामोको दृढ संकल्प रहेको छ ।
संघात्मक शासन व्यवस्था तथा आत्मानिर्णयको अधिकार एवं जातिय स्वायत्तताको कुनै अपवादलाई उदाहरण दिएर सामाजिक सद्भाव भड्काउने तथा समाजलाई मानसिक असर तथा असन्तुलन गराउने जस्ता कार्य तथा अभिव्यत्ति कसैले पनि गर्नु हुन्न र त्यसो गर्नेलाई छुट पनि दिनु हुन्न । ऐतिहासिक तथ्यको आधारमा लिम्वु तथा लिम्वुवान शव्द कुनै जातिवाचक हैन । यो तत्कालिन अवस्थामा राष्ट्र तथा राष्ट्रियताको संवाहक शव्द हो । अर्थात लिम्वुवान भनेको देश हो भने लिम्वु भनेको जनता वा लिम्वुवानको नागरिक हो । तत्कालिन लिम्वुवान राज्यमा वसोवास गर्ने जातिहरुलाई याक्थुङवा भनिन्थ्यो । लिम्वुवानको लिम्वु राष्ट्रियतालाई खतम गर्नको निमित्त फुटाउ र शासन गरको निती अपनाई क्रुर शासकहरुले लिम्वु राष्ट्रियतालाई लिम्वु जातिमा परिणत गरीदिए । यस कुरालाई मनन र आत्मसात गर्दै तमाम लिम्वुवानवासीहरु एकै हौं भन्ने मानसिकताको विकास र विश्वासको वातावरण निर्माण गरी हाम्रो भविष्य निर्माणको महान यात्रामा जुटौं । लिम्वुवान राष्ट्रिय मोर्चाको प्रजातान्त्रिक प्रगतिशील समाजवाद र राष्ट्रियता (प्रप्रसरा) को सिद्धान्त तथा जनताको आसवसको नितीमा विश्वास गरौ । तमाम लिम्वुवानवासीहरु कटिवद्ध भएर लिम्वुवान राष्ट्रिय मोर्चाको झण्डामुनि गोलवन्द होऔं ।