Aug 26, 2008

परिच्छेद - ८

(१) लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको विशिष्टता
(क) लिम्वुवान तथा लिम्वु शव्द ऐतिहासिक महत्वको संवाहक भएकोले र लिम्वुवानको मौलिक विशेषताको रुपमा रहेको लिम्वु जातिको लिम्वुवान भूमिसंगको परम्परागत सम्वन्ध, नेपाल केन्द्रीय सरकारसंगको वि.सं.१८३१ को लालमोहर सम्झौता, लिम्वुवान भूमिको नाम लिम्वुवान, लिम्वुवान भित्रको दश लिम्वुवान सत्र थुमको मौलिकता अपरिवर्तित हुनेछ ।
(ख) लिम्वुवानको ऐतिहासिक धरोहरको महत्वपूर्ण स्थलहरु, व्यक्ति व्यक्तित्व, लिम्वु भाषा/लिपी, संस्कार संस्कृति लिम्वुवान विषेशको सम्पत्ति हुनुको साथै सदा संरक्षण, सम्वर्द्धन र प्रवर्द्धन हुनेछ । लिम्वुवानको पहिचान सदा र्सवदा रहीरहनेछ । सवैलाई समानरुपले स्वतन्त्र ढंगले फल्न फुल्न मौका दिईनुपर्नेछ ।

(२) लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको विशेषता
(१) लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक लिम्वुवान स्वायत्त राज्य ।
(२) आत्मानिर्णयको अधिकार सहित स्वायत्त सम्पन्न लिम्वुवान राज्य ।
(३) धर्म निरपेक्ष राज्य तथा वहुजातिय, वहुभाषीय, वहुसांस्कृतिक वहुधार्मिक स्वायत्त राज्य ।
(४) लिम्वुवान विशेषको चाडपर्वहरु, प्रतिक चिन्ह, लोगो, झण्डा, भाषिक निती, शिक्षा तथा रोजगारीको निती अवलम्वन ।
(५) लिम्वुवान शसक्त प्रहरी प्रशासन ।
(६) व्यापार वाणिज्य नितीमा लिम्वुवान राज्यले स्वतन्त्र व्यापार वाणिज्य निती अवलम्वन गर्नेछ । वाणिज्य व्यापार प्रवर्द्धनको लागि आवश्यक मुलुकहरुमा केन्द्रीय सरकारको अनुमति लिएर वाणिज्य विशेष दूतको व्यवस्थाको लागि पहल गर्नेछ ।
(७) राज्यको प्राकृतिक स्रोत र संसाधनहरुको परिचालन, प्रयोग, संरक्षण तथा सम्वर्द्धन लिम्वुवान स्वायत्त राज्यले गर्नेछ ।
(८) केन्द्रीय सरकारले स्वायत्त राज्यको हित विपरित कार्य गरेमा लिम्वुवान स्वायत्त राज्यले भिटो प्रयोग गर्नेछ ।
(९) लिम्वुवान राज्यलाई लिम्वुवान विशेषको उत्पादन सम्वन्धि पेटेन्ट र्राईटको अधिकार हुनेछ ।
(१०) मूख्य मन्त्रीय प्रमूख लिम्वुवान स्वायत्त राज्य सरकार प्रणाली हुनेछ ।
(११) दुइ सदनात्मक व्यवस्थापिका सहित कार्यापालिका तथा न्यायपालिका रहनेछ ।
(१२) परराष्ट्र निती, रक्षा तथा सिमा र मौद्रिक नितीको अधिकार केन्द्रीय सरकारमा रहनेछ ।
(१३) लिम्वुवान स्वायत्त राज्य र केन्द्रीय सरकार विच सोझो, सुमधुर र प्रगाढ सम्वन्ध रहनेछ ।

No comments: