आनन्द कोइराला
मुलुकमा संविधानसभाको निर्वाचनले नयाँ तरँङ्ग फैलाएको जग जाहेर नै छ । जनताले नयाँ पार्टीलाई नयाँ ढंगले संविधान निमार्ण गर्न वहुमत नजिक पुर्याए ।जनताले चाहेको पार्टीले नै आधिकारीक मत आउनेमा सवै दलका नेता अनि कार्यकर्ताहरु विश्वस्थ थिए ।तर, धेरै जसो जनताले मुलुकमा नयाँ धार वोकेर आएको नयाँ पार्टी माओवादीलाई धेरै स्थानमा जित दिलायो । जितले माओवादी आफैले पनि नसोचेको परिणाम आएकोमा हर्षको सिमा रहेन पार्टीमा अनि पार्टी कार्यकर्तामा ।वढि सिट जितेकेा माओवादीले सरकारको नेतृत्व गर्ने धोषणा गर्यो । यस्तो घोषणा आउने वित्तीकै धेरै जस्तो आफनो स्थानमा पराजयको सामना गरेको नेकपा एमालेले सरकारमा नवस्ने निणर्य नै गर्यो अनि सवै आफना पार्टीका नेतालाई सरकारवाट राजिनामा गर्न लगायो । यता काग्रेस पनि सरकारमा वस्ने की नवस्ने भनेर छलफल गर्ने क्रममा नै छ ।पार्टीका केही सत्तामा वसेका हरु वाहेक केहीले वसनु पर्छ भन्दै छन भने कोहीले तत्काल हटनु पर्छ भनेर कुरा उठाई रहेका छन ।यसले हारेका पार्टीहरुमा विचलन ल्याएको छ ।एमालेका त महासचिव माधवकुमार नेपालले त आफनो पदवाट नै राजिनामा नै दिए । यो धारमै काग्रेसका कार्यवाहक सभापति शुशिल कोइरालाले राजिनामा दिए । तर ,उनको राजिनामा पार्टीले फिर्ता गरायो । यहाँ जनस्तरवाट पराजयको पिडा भोगेको एमालेले अव जनता माझ जानलाई आफुहरुले सरकार छाडेको भनाई राख्दै पनि हिडेको छ ।तर ,जनतालाई अष्पष्ट भएको भनाई भने यहा नेर आएर फेरी अन्यौल वन्छ । संविधानसभाको निर्वाचनले सरकार फेर्नु पर्छ भनेर काही लेखिएको थियो ? की काही आफनो पार्टीले हारेमा सरकारवाट हटनु पछृ ।यस वारेमा जहासम्म लाग्छ केही पनि आधिकारीक धारणा आएको थिएन होला ।तर, अहिले पार्टीले नै सरकारमा नवस्ने भनेर धारणा सार्वजाीक गर्नु अनि तत्काल राजिनामा गर्न लगाउनु नैतिक रुपमा नै विचलित भएको भान हुन्छ । जनताले वुझि सकेको अव मुलुकमा नयाँ संविधान निमार्ण हुने भन्ने कुरामा सवै आशावादी भएका छन ।तर, केही पार्टीहरुको यस्तो निणर्यले फेरी नेपालको नयाँ मुहार फेर्ने कुरामा अवरोध हुन्छ की ।जनताले नवुझेका कुरा फेरी दलहरुले आपसि खिचातानीले नयाँ नेपाल निमार्ण गर्ने अभियान मै असर पुग्छ की ।यो पनि हुन सक्छ ।यत्रो दुः ख गरेर वनाएको सम्पन्न गरेको संविधानसभाको निर्वाचन पछि वन्न लागेको संविधान वारेमा फेरी पनि अन्यौल नै रहन्छ की यसमा सवैको सहमत रहन्छ ।यो एउटा तिखो प्रश्न खडा भएको छ ।त्यसकारण जनताले चाहेको अनुरुप गर्ने हो भने सात दलले पहिलेको जस्तो मिलेर एउटा ठोस खाका वनाएर सोही अनुरुपको संविधान वनाए वेस होला ।त्यसका लागि सवै दल एक जुट हुनु नै पर्ला अन्यथा यसको सन्देश सकारात्मक रहन सक्दैन् ।
मुलुकमा संविधानसभाको निर्वाचनले नयाँ तरँङ्ग फैलाएको जग जाहेर नै छ । जनताले नयाँ पार्टीलाई नयाँ ढंगले संविधान निमार्ण गर्न वहुमत नजिक पुर्याए ।जनताले चाहेको पार्टीले नै आधिकारीक मत आउनेमा सवै दलका नेता अनि कार्यकर्ताहरु विश्वस्थ थिए ।तर, धेरै जसो जनताले मुलुकमा नयाँ धार वोकेर आएको नयाँ पार्टी माओवादीलाई धेरै स्थानमा जित दिलायो । जितले माओवादी आफैले पनि नसोचेको परिणाम आएकोमा हर्षको सिमा रहेन पार्टीमा अनि पार्टी कार्यकर्तामा ।वढि सिट जितेकेा माओवादीले सरकारको नेतृत्व गर्ने धोषणा गर्यो । यस्तो घोषणा आउने वित्तीकै धेरै जस्तो आफनो स्थानमा पराजयको सामना गरेको नेकपा एमालेले सरकारमा नवस्ने निणर्य नै गर्यो अनि सवै आफना पार्टीका नेतालाई सरकारवाट राजिनामा गर्न लगायो । यता काग्रेस पनि सरकारमा वस्ने की नवस्ने भनेर छलफल गर्ने क्रममा नै छ ।पार्टीका केही सत्तामा वसेका हरु वाहेक केहीले वसनु पर्छ भन्दै छन भने कोहीले तत्काल हटनु पर्छ भनेर कुरा उठाई रहेका छन ।यसले हारेका पार्टीहरुमा विचलन ल्याएको छ ।एमालेका त महासचिव माधवकुमार नेपालले त आफनो पदवाट नै राजिनामा नै दिए । यो धारमै काग्रेसका कार्यवाहक सभापति शुशिल कोइरालाले राजिनामा दिए । तर ,उनको राजिनामा पार्टीले फिर्ता गरायो । यहाँ जनस्तरवाट पराजयको पिडा भोगेको एमालेले अव जनता माझ जानलाई आफुहरुले सरकार छाडेको भनाई राख्दै पनि हिडेको छ ।तर ,जनतालाई अष्पष्ट भएको भनाई भने यहा नेर आएर फेरी अन्यौल वन्छ । संविधानसभाको निर्वाचनले सरकार फेर्नु पर्छ भनेर काही लेखिएको थियो ? की काही आफनो पार्टीले हारेमा सरकारवाट हटनु पछृ ।यस वारेमा जहासम्म लाग्छ केही पनि आधिकारीक धारणा आएको थिएन होला ।तर, अहिले पार्टीले नै सरकारमा नवस्ने भनेर धारणा सार्वजाीक गर्नु अनि तत्काल राजिनामा गर्न लगाउनु नैतिक रुपमा नै विचलित भएको भान हुन्छ । जनताले वुझि सकेको अव मुलुकमा नयाँ संविधान निमार्ण हुने भन्ने कुरामा सवै आशावादी भएका छन ।तर, केही पार्टीहरुको यस्तो निणर्यले फेरी नेपालको नयाँ मुहार फेर्ने कुरामा अवरोध हुन्छ की ।जनताले नवुझेका कुरा फेरी दलहरुले आपसि खिचातानीले नयाँ नेपाल निमार्ण गर्ने अभियान मै असर पुग्छ की ।यो पनि हुन सक्छ ।यत्रो दुः ख गरेर वनाएको सम्पन्न गरेको संविधानसभाको निर्वाचन पछि वन्न लागेको संविधान वारेमा फेरी पनि अन्यौल नै रहन्छ की यसमा सवैको सहमत रहन्छ ।यो एउटा तिखो प्रश्न खडा भएको छ ।त्यसकारण जनताले चाहेको अनुरुप गर्ने हो भने सात दलले पहिलेको जस्तो मिलेर एउटा ठोस खाका वनाएर सोही अनुरुपको संविधान वनाए वेस होला ।त्यसका लागि सवै दल एक जुट हुनु नै पर्ला अन्यथा यसको सन्देश सकारात्मक रहन सक्दैन् ।
(लेखक नेपाल पत्रकार महासंघ सुनसरीका सहसचिव हुन् ।)
No comments:
Post a Comment